چکیده

مقدمه: پرستاران به دلیل ماهیت کاری همیشه مستعد به خطر افتادن سلامتی‌شان هستند. پرستارانی که از سلامت روانی و جسمی مناسب برخوردار نباشند، به درستی قادر نخواهند بود که مراقبت های مطلوبی از بیماران به عمل آورند.

هدف: این مطالعه با هدف شناسایی عوامل مؤثر با افسردگی و کیفیت زندگی پرستاران شاغل در بیمارستان شهر ایلام بوده که با استفاده از مدل تحلیل مسیری اجرا گردیده است.

مواد و روش‌ها: این مطالعه از نوع مقطعی می باشد، که روی همه پرستاران شاغل در بیمارستان‌های شهر ایلام در سال ( 1390ا) ا نجام شده است. پرسشنامه‌های استاندارد افسردگی بک 21 سوالی (BDI= Beck Depression Inventory) و کیفیت زندگی(Short form-QOL₁₂) و پرسشنامه متغیر های دموگرافیک برای گردآوری داده‌‌ها بکار رفت. برای آزمون مدل علیتی، تحلیل مسیری به کار گرفته شد. برای انجام تحلیل مسیری افسردگی و کیفیت زندگی مدل علیتی فرضی این مؤلفه‌ها طراحی و با استفاده از آنالیز رگرسیون چندگانه، مدل نهایی مؤلفه‌های افسردگی و کیفیت زندگی ترسیم گردید. در این مطالعه متغیر افسردگی به عنوان متغیر وابسته و سایر متغیرهای مورد بررسی به عنوان متغیر مستقل در نظر گرفته شدند و در برنامه SPSS18 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.

یافته‌ها: بر طبق مدل نهایی تحلیل مسیری، مهمترین متغیرهای تأثیرگذار بر افسردگی به ترتیب، بعد روانی کیفیت زندگی(28%) وضعیت تاهل(25% )، بعد جسمی کیفیت زندگی(24%)، شیفت شب (18%)، سن(16%)، و اضافه کاری(12%) بوده که تاثیر مستقیم متغیرهای ذکر شده بر مؤلفه افسردگی در پرستاران بیش از تأثیر غیر مستقیم آنها از طریق بعد روانی و بعد جسمی؛ کیفیت زندگی می‌‌باشد. همچنین مدل مؤلفه‌های افسردگی و کیفیت زندگی این مطالعه (48 %) از تغییرات متغیر افسردگی را نسبت به متغیرهای مستقل در مدل تبیین نمود.

نتیجه‌گیری: برنامه‌ریزی توسط مدیران پرستاری در جهت افزایش سطح بعد روانی پرستاران، توجه به تحکیم پایه‌های خانواده مثل ازدواج، کم کردن و توزیع تعداد ساعات کار و همچنین کم کردن ساعات کار در شیفت شب برای پرستاران می‌تواند باعث کم شدن افسردگی و افزایش کیفیت زندگی در آنها شود.