|
ارزیابی تأثیر بکارگیری راهبردهای طراحی و معماری بیوفیلیک بر ارتقاء شاخصهای سلامت جسم و روان بیماران بستری در بیمارستانهای منتخب، از دیدگاه معماران، بیماران و همراهانشان و کادر مراقبت و درمان
|
الهه مهدی   ، علی مهدی ، محمد میرزابیگی* ، اصغر میرمحرابی ، عارفه میرزابیگی |
| ، Mirzabeigi2012@gmail.com |
|
|
چکیده: (1294 مشاهده) |
مقدمه: طراحی بیوفیلیک را انقلاب در طراحی بیمارستانها مینامند؛ زیرا بکارگیری طراحی بیوفیلیک یکی از ارکان انسانیسازی مراکز بهداشتی و درمانی و بیمارستانهاست. در این راستا هدف از اجرای پژوهش حاضر ارزیابی تأثیر بکارگیری راهبردهای طراحی و معماری بیوفیلیک بر ارتقاء شاخصهای سلامت جسم و روان بیماران بستری در بیمارستانهای منتخب، از دیدگاه معماران، بیماران و همراهانشان و کادر مراقبت و درمان بود.
روش کار: پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از نوع آمیخته بود که بخش کیفی مبتنی بر روش مرور نظاممند و تحلیل مضمون بود که بر روی دادههایی که از طریق نظرسنجی از خبرگان با استفاده از تکنیک دلفی بدست آمده بود، اجرا شد. و در بخش کمی از روش مدلسازی معادلات ساختاری و تحلیل واریانس یکراهه همراه با آزمون تعقیبی توکی بهره گرفته شد. جامعه آماری در بخش مرور نظاممند پژوهش حاضر تمام مقالات داخلی و خارجی نمایه شده در سایتهای علمی معتبر طی سالهای 2022-2000 بود که حاوی کلیدواژههای؛ «طراحی/ معماری بیوفیلیک»، «راهبردهای طراحی/ معماری بیوفیلیک»، «سلامت جسم/ روان»، «بیمارستان» و «مراکز درمانی» بودند بطوریکه 44 مقاله از آنها حائز معیارهای شمول بوده و به روش نمونهگیری قضاوتی به عنوان نمونه انتخاب شدند. جامعه آماری در بخش تحلیل مضمون پژوهش حاضر تمام صاحبنظران و خبرگان و اعضاء هیأت علمی دانشگاهها در حوزه معماری و متخصصان و فعالان اجرایی در زمینه طراحی و معماری بیوفیلیک بودند که 8 نفر از آنها به روش نمونهگیری هدفمند به عنوان نمونه انتخاب شدند. جامعه آماری در بخش کمی پژوهش حاضر معماران و فعالان اجرایی در زمینه طراحی و معماری بیوفیلیک و بیماران و همراهانشان و کادر مراقبت و درمان بیمارستانهای منتخب بودند که 600 نفر از آنها به روش نمونهگیری دردسترس به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار گردآوری دادههای پژوهش فرم کوتاه مقیاس زمینهیابی سلامت (ویر و شربون، 1992) و پرسشنامهای محققساخته حاوی 75 گویه بود که پایایی آن بر مبنای ضریب آلفا کرونباخ 895/0 و ضریب پایایی ترکیبی 872/0 بدست آمد. برای تجزیه و تحلیل دادهها از نرمافزارهای IBM SPSS Modeler 25، R Studio 9.2 و IBM SPSS Statistics 26 استفاده و سطح معناداری تمام آزمونها 05/0 در نظر گرفته شد.
یافتهها:یافتهها نشان داد که چارچوب مفهومی راهبردهای طراحی و معماری بیوفیلیک در محیطهای درمان دارای 75 مضمون توصیفی، 18 مضمون تفسیری و 3 مضمون فراگیر بود. شاخصهای نیکویی برازش 826/0=R2Physical، 832/0=R2Mental، 451/0=Q2Physical، 476/0=Q2Mental، 027/0=RMSEPhysical، 034/0=RMSEMental، 048/0=SRMRPhysical، 062/0=SRMRMental و 970/0=GOF گویای آن بود که مدل از قدرت برازش مناسبی با دادهها برخوردار بود. از دیدگاه معماران، بیماران و همراهانشان و کادر مراقبت و درمان، بکارگیری راهبردهای مشابه طبیعت بیشترین تأثیر را بر سلامت جسم (621/0=β) و بکارگیری راهبردهای طبیعت بیشترین تأثیر را بر سلامت روان (711/0=β) داشتند. همچنین به عقیده معماران (53/3=µ) و بیماران (96/3=µ) بکارگیری راهبردهای مشابه طبیعت و به عقیده همراهان بیماران (69/3=µ) و کادر مراقبت و درمان (95/3=µ) بکارگیری راهبردهای طبیعت بیشترین تأثیر را بر ارتقاء شاخصهای سلامت جسم و روان بیماران بستری در بیمارستانها دارد.
نتیجه گیری: بنابراین نتایج گویای آن است که از دیدگاه معماران، بیماران و همراهانشان و کادر مراقبت و درمان، بکارگیری راهبردهای طراحی و معماری بیوفیلیک با ایجاد محیط مناسب و مطبوع بطور مستقیم و غیرمستقیم بر وضعیت جسمی و روانی بیمار تأثیر میگذارد لذا منجر به بهبود شاخصهای سلامت جسم و روان بیماران بستری در بیمارستانها شده و سرعت و روند بهبود وی را تغییر میدهد و بازدهی و کارایی پرسنل بیمارستانی و کادر مراقبت و درمان و نیز وضعیت روانی همراهان بیمار نیز متأثر از این طراحی میباشد.
|
|
| واژه‌های کلیدی: بیمارستان، روانشناسی محیط، طراحی و معماری بیوفیلیک، سلامت جسم و روان، معماران، بیماران و همراهانشان، کادر مراقبت و درمان. |
|
|
متن کامل [PDF 781 kb]
(853 دریافت)
|
نوع مطالعه: كاربردي |
موضوع مقاله:
عمومى
دریافت: 1402/4/13 | پذیرش: 1402/4/18 | انتشار: 1402/4/10
|
|
|
|
|
|
|
| ارسال پیام به نویسنده مسئول |
|
|
|
| ارسال نظر درباره این مقاله |
|
|
|
