دانشجوی دکتری تخصصی آموزش پرستاری دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران ، parchebafieh_s@yahoo.com
چکیده: (5789 مشاهده)
ویژه نامه کنگره مدیریت و رهبری اثربخش در پرستاری
چکیده مقاله تجربه نگاری
شرح نیاز به تغییر تشخیص داده شده (توصیف وضعیت موجود مشکلدار):
یادگیری مهارتهای بالینی یکی از عوامل مهم در آموزش دانشجویان پرستاری است(1). در تئوری یادگیری تجربی، بیان شده است که محیط نقش مهمی در یادگیری دارد؛ زیرا تعامل فرد با محیط باعث ایجاد یادگیری در فرد میشود (2). محیط بالینی در برگیرنده کلیه شرایط و محرکهای مؤثر بر یادگیری است. محیط از عوامل شناختی، اجتماعی، فرهنگی، عاطفی، احساسی، انگیزشی و درسی تشکیل شده است. در این محیط متغیرهای بسیاری از جمله دانشجو، مربی بالینی و پرسنل بخش، نتایج یادگیری دانشجویان را تحت تأثیر قرار میدهند(3).
نتایج حاصل از مطالعات مختلف انجام شده در ایران، مشکلاتی جدی را در روند موجود مدیریت آموزشی عرصه در کشورمان مطرح نمودهاند که عمدتاً به عدم مشارکت مؤثر و ارتباط اثربخش و هدفمند دانشکده و بیمارستان و عدم حمایت آموزشی از دانشجویان در بالین بر میگردد و منجر به ضعف جدی آموزش بالینی دانشجویان، عمیقتر شدن شکاف بین تئوری و بالین و کسب ناکافی مهارتها و توانمندیهای علمی و بالینی فارغالتحصیلان پرستاری شده است(4). عدم توجیه مناسب مسؤولین بخشها و سوپروایزرهای بالینی بیمارستان درخصوص وظایف دانشجویان عرصه، برخورد نامناسب از قبیل عدم پذیرش دانشجو بهعنوان عضوی از تیم پرستاری بخش، عدم همکاری با وی و عدم رعایت احترام توسط برخی مسؤولین و پرسنل پرستاری از جمله مشکلاتی بود که تمامی دانشجویان عرصه شرکت کننده در این مطالعه به آن اذعان داشتند(5). بیشترین عوامل بازدارنده یادگیری مهارتهای بالینی، مربوط به وجود استرس در بخش، عدم حمایت دانشجو توسط پرسنل و تندخویی و عصبانی مزاج بودن پرسنل بیان شده است(6). ارتباط با پرسنل بیمارستان و پشتیبانی آنها برای دانشجویان مهم است. دانشجویان نیاز به حمایت و پذیرفته شدن توسط پرستاران بخش دارند. تا زمانیکه دانشجویان خود را بخشی از محیط احساس نکنند، فرآیند یادگیری بالینی کاملی اتفاق نمیافتد(7).
از آنجا که محقق، جزئی از مربیان بیمارستان شرکت نفت بوده و از نزدیک شاهد بیعلاقگی در دانشجویان برای یادگیری، نقص در یادگیری، ارتباطات ناصحیح بین پرسنل و دانشجویان، عدم وجود حس مسؤولیت در پرستاران بخشها و غیرآموزشی بودن محیط بالین برای آموزش بالینی دانشجویان بوده است، ضرورت ایجاد تغییرات در محیط آموزش بالینی را احساس کرده است. بنابراین با توجه به اهمیت درگیر شدن پرسنل پرستاری و دفتر پرستاری بیمارستان در امر آموزش بالینی دانشجویان عرصه و بنابراین ایجاد تغییرات محیطی در جهت بهبود یادگیری دانشجویان، محققین بر آن شدند که پس از تأیید مشکل توسط دانشجویان و مشاهدات از بالین، سعی بر رفع مشکلات موجود و یا دست کم کاهش این مشکلات نمایند. الگوی یادگیری که بتواند در زمینه فرهنگی ما، پاسخگوی مشکلات احساس شده توسط محققین باشد، "الگوی خودارتقایی مدیریت مراقبت پرستاری" است که حاصل مطالعه پایه توسط براز و همکاران است(8). این الگو ویژگیهایی دارد که میتواند برای مشکلات موجود در محیط آموزش بالینی که پیش از این ذکر شد مفید واقع شود. از جمله اینکه این الگو مبتنی بر فرهنگ و زمینه ایران بوده، بر پایه دانشجو- محوری بنا شده است و برخلاف اکثر مدلهای یادگیری موجود در آموزش و یادگیری پرستاری، بیشتر مفاهیم این مدل سایکولوژیک هستند که کمتر در سایر مدلهای یادگیری موجود به آنها اشاره شده است. بدین صورت که برای خودارتقایی دانشجویان عرصه در مدیریت مراقبت پرستاری، علاوه بر نیاز به مفاهیم موجود در مدلهای خودتنظیم مانند ایمنی و امنیت، تعلقپذیری، انگیزش و خودکارآمدی، لازم است ارزشنفس (خودارزشدهی)، مسؤولیتپذیری و ارتباطات پویا نیز مورد توجه قرار گیرد تا دانشجویان بتوانند مسیر خودارتقایی را به سلامت طی کنند. بنابراین سوال این است که چگونه بکارگیری یک الگوی آموزش بالینی میتواند موجب همکاری سرپرستاران و پرستاران بالین در راستای ایجاد محیط بالینی اثر بخش شود؟
هدف تغییر: ایجاد محیط بالینی اثربخش(مشارکت هر چه بیشتر پرسنل بالینی) در آموزش بالینی دانشجویان پرستاری عرصه
parchebafieh S. Improving the clinical education environment to enhance the learning of nursing students in the arena. مدیریت پرستاری 2019; 7 (4) :25-33 URL: http://ijnv.ir/article-1-610-fa.html